دانستنیهای سفر 1

قوانین و مقررات مربوط به سفر با قطار

مسافران در قطارها و ایستگاه های راه آهن تحت پوشش بیمه می باشند .

2-         قبل از سوار شدن به قطار ارائه کارت شناسایی معتبر جهت کنترل بلیط الزا میست .

3-         درب سالنهای قطار ده دقیقه قبل از حرکت بسته خواهند شد .

4-         در صورت تاخیر ورود قطار اکسپرس بیش از 3 ساعت از برنامه مقرر که ناشی از حوادث غیر مترقبه نباشد و پیاده شدن مسافراز قطار در یکی از ایستگاه های بین راه و یا مقصد ضمن پذیرایی رایگان و 50% بهای بلیط به مسافران مسترد خواهد شد .

5-         در صورت تاخیر بیش از یک ساعت به هنگام حرکت قطار بلیط بدون کسر جریمه استراد می گردد.

6-         مسافرانی که بدلیل تاخیر بیش از 3 ساعت قطار در ورود به مقصد از مسافرت با قطار در مسیر بعدی باز می مانند می توانند در همان روز یا روز بعد نسبت به استراد بلیط و یا ادامه سفر با قطار بعدی اقدام کنند چنانچه این تاخیر منجر به اقامت در محل شود ، هزینه اقامت و پذیرایی توسط شرکت پرداخت خواهد شد .

7-         مسافران در صورت تاخیر قطار و جا ماندن از سایر وسایل مسافری می توانند در همان روز یا روز بعد با ارائه مدارک لازم نسبت به دریافت خسارت استراد بلیط و بلیط سایروسایل  مسافری طبق مقررات مربوطه اقدام نمایند.

8-         در مورد تغییرات احتمالی در مقررات و برنامه حرکت قطار قبل از تهیه بلیط ،برنامه حرکت را باید از مسئولان فروش جویا شد .

9-         در صورت جا ماندن مسافر از قطار در صورت مراجعه حداکثر تا یک ساعت پس از حرکت قطار و در صورت وجود جای خالی مسافر با قطارهای بعدی همان روز یا روز بعد به رایگان اعزام می شوند .

10-       در صورت تاخیر بیش از 3 ساعت قطار اکسپرس در رسیدن به مقصد یک وعده پذیرایی رایگان و پرداخت 50% وجه بلیط منظور شده است .

11-       در صورت از کار افتادن تهویه و یا تعویض اجباری سالن در طول مسیر 50% بلیط به مسافران پرداخت می شود .

12-       تاخیر قطار که منجر به جا ماندن مسافر از قطار بعدی می شود ، تحت شرایطی وجه کامل بهای بلیط قطار پرداخت می شود و یا مسافر با قطارهای بعدی اعزام می گردد . در صورت ماندن شب در محل هزینه اقامت و غذا به عهده شرکت می باشد .

13-       هزینه خرید صندلی های خالی به منظور در بست نمودن کوپه به استثنای برنامه نوروزی و تابستانی در سایر ایام نیم بها می باشد .

14-       انصراف مسافر قبل از شروع سفر به علت تاخیر حرکت قطار بیش از یک ساعت تاخیر وجه کامل بلیط پرداخت می شود .

15-       در صورت تقاضای بیش از 2 کوپه با ذکر اسامی هر یک از مسافران در قطارهای مقرر به هر تعداد با تعرفه عادی انجام می شود . در صورت استفاده از قطار فوق العاده اختصاصی صدور بلیط به نام گروه و با تعرفه گروهی خواهد بود .

16-       مسافر می تواند وسایل مورد نیاز خود را در ابعاد 75 سانتیمتر که وزن آنها از 30 کیلوگرم تجاوز نکند می تواند همراه داشته باشد .

17-       همراه داشتن اسلحه ، مهمات ، مواد منفجره ، اشیاء قاچاق ، مواد سمی ، اسیدی و بیماریزا و بدبو و مواد آتش زا و سوختنی ، وسایل رادیو اکتیو ، حیوانات اهلی و وحشی ممنوع است .

قوانین مربوط به بلیط قطار

بند 1) بلیط هایی که برای مسافرین بین المللی صادر می شود باید دارای علامت اختصاری CIV باشد .

علامت مشخصه CIV به طور موقت مورد قبول واقع می شود .

بند 2:  تعرفه های بین المللی و یا  موافقت نامه های بین راه آهن ها ، شکل و مندرجات بلیط ها و همچنین زبان و حروفی را که بلیط بر اساس آن چاپ و تکمیل می گردد را تعیین می کنند .

بند 3: جز در موارد استثنایی پیش بینی شده در تعرفه بین المللی بلیط ها باید شامل مطالب ذیل باشند :

الف ) نام ایستگاه های مبدا و مقصد

ب ) مسیر ( چنانچه استفاده از مسیرها با وسایل حمل و نقل مختلف مجاز باشد باید روی بلیط قید گردد .)

پ ) نوع قطار و درجه سالن مسافرین

ت ) کرایه مسافرت

ث ) اولین روز اعتبار بلیط

ج ) مدت اعتبار بلیط

بند 4 : دفترچه های بلیط به صورت کوپن بر اساس تعرفه بین المللی تنظیم می گردد و از نظر مقررات یکنواخت و عنوان یک بلیط واحد را خواهد داشت .

بند 5 : جز در موارد استثنایی پیش بینی شده در تعرفه های بین المللی بلیط در صورتی بدون نام بوده و مسافرت با آن شروع شده باشد قابل انتقال به غیر ه است .

بند 6 : مسافر باید موقع دریافت بلیط اطمینان حاصل کند که بلیط صادره مطابق مشخصات مسافرت او تنظیم شده است .

بند 7 : تعرفه های بین المللی و مدت اعتبار بلیط ها ، توقف در طول مسیر را تعیین می کند .

مزایای کشتیهای تفریحی

1-         خود یک مقصد گردشگری است .

2-         امکان بازدید از شهرها و جاذبه های ساحلی است .

3-         کلیه امکانات مورد نیاز توریست آنجا موجود است .

4-         امکان حمل و نقل اتومبیل های شخصی است .

5-           امکان برنامه ریزی برای سفرهای بعدی.

انواع بلیط هوا پیما

-           Free : مسافر تا یک سال از آن می تواند استفاده کند .

2-         On time ( بوقت ) : رفت و برگشت قابل تغییر نیست .

3-         شش ماهه

4-         سه ماهه

5-         45 روزه

6-         یک ماهه

                           مزایای اتوبوسهای مسافرتی

-           انجام سفرهای گروهی

2-         داشتن برنامه مشخص

3-         وسیله نقلیه بهتر ، ارزانتر ، راحتر و انعطاف پذیرتر

                                    وظایف راهنمای تور

1 ) اطلاع کافی از برنامه تنظیم شده و انجام راهنمایی تورها بنا بر تقاضای مشتریان یا آن طوری که در بروشور مسافری قید شده است با توجه خاص به رعایت برنامه های تعیین شده

2 ) دادن اطلاعات جهانگردی مورد نیاز در بازدیدها

3 ) ایجاد رابطه دوستانه و رسیدگی به تقاضاها یا مشکلات عام و خاص مسافران

4 ) راهنمایی جهانگردان  در هر زمینه ای که مورد نیاز باشد

5 ) ارتباط مستمر با سازمان مرکزی جهت اطلاع رسانی و هماهنگی لازم

6 ) رعایت اصول تعیین شده تماس حرفه ای  در تمام مدت انجام تور

7 ) نگارش گزارشی از سفر انجام شده و ارا ئه نقطه نظرهای مثبت و منفی و پیشنهادات لازم جهت ارتقاء کمی و کیفی مطلوبیت اجرایی تور

هر بازدید یا هر تور برنامه ریزی شده بستگی بسیار زیادی به راهنمای تور دارد و مطلوبیت نهایی تور انجام شده وابسته توانائیهای راهنمای تور است . هر راهنمای تور نماینده یک ملت – یک کشور وسازمان برگزار کننده تور به حساب می آید . امکان دارد اعضای تور اصلا فرصت ارتباط با مردم یک کشور را در مدت بازدید نیابند در نتیجه راهنما شخصیت – منش و اطلاعات او را محکی برای شناسایی کشور میزبان به عنوان فردی که در تمام مدت سفر با گروه است به شمار می آورند . راهنمایان تور می توانند به طور ثابت در یک دفتر مسافرتی شاغل شوند یا به صورت موردی توسط مدیر تور و مسئول تور گردانی دعوت بکار شوند .

به طور کلی هر راهنمای تور باید دارای سه شرط مهم باشد :

1-         دارا بودن معلومات جامع جهانگردی : هر راهنما ی تور باید دارای اطلاعات و دانش کافی از تاریخ – سابقه صنعت جهانگردی ، اوضاع طبیعی و عوامل جغرافیایی ، شناخت تمدن و فرهنگ ملتها ، معماری ، مذهب ، جامعه شناسی  ، منطقه وملل ، قوانین و مقررات وابسته ، معلومات عمومی ، اقتصاد ، سیاست ، شناخت کافی نسبت به کشور میزبان و غیره باشد . احاطه کامل  راهنمای تور به معلومات فوق الذکر نه تنها سهولت اجرای برنامه های بازدید جهانگردی را فراهم می سازد بلکه اورا در نگاه جهانگردی یا افراد گروهی که اوراهنمایی آنها را به عهده دارد صاحب شخصیت و محبوبیت خاصی می کند .

2-         صلاحیت های تخصصی : این نوع صلاحیت های تخصصی به شرح زیر می باشد :

-  دانش تخصصی زبان و آگاهی از واژه های گوناگون زبانی

- مهارت های ویژه ارتباطی و دانش و روش های مرتبط با هنر راهنمایی تور

-  تفسیر عمیق و بیان کلی محیط

3- خصوصیات اخلاقی و رقتاری مطلوب :

هر راهنمای تور علاوه بر اطلاعات جهانگردی و صلاحیت های تخصصی باید دارای یک رشته خصوصیات اخلاقی نیز باشد تا ا و را قادر به اجرای برنامه بازدید ها نماید . این خصوصیات اخلاقی را می توان شامل موارد زیر دانست :

-  قدرت راهبری و مدیریت

-  ادب و تواضع

-  رفتار صحیح و مناسب

-  آشنایی کامل  با آداب معاشرت و اصول روابط اجتمایی

- دارا بودن ظاهری آراسته ، تمیز ، مرتب

- قدرت بیان

- احساس مسئولیت – دقت کامل و توجه به خواسته های دیگران

- رعایت بهداشت فردی و محیطی

-  تلاش فراوان در جهت رفع مشکلات پیش آ مده

- وقت شناسی – سرعت عمل و سرعت انتقال

لازم است راهنما اطلاعاتی از چار چوب و روند اجرایی کاری که به عهده ا وست داشته باشد . اطلاع از نوع این وظایف هم برای راهنمایان تور و هم برای مسافران لازم است :

1 ) در ارتباط با تورهای داخلی در هنگام شروع حرکت گروه ، راهنما ضمن معرفی خود ، ارائه خلاصه ای از روند مسافرت گروهی برنامه ریزی شده و آشنایی با مسافران می پردازد و راهبری گروه در طول مسافرت بر عهده راهنمای تور است .

2 ) در ارتباط با تورهای خارجی معمولا یک جلسه توجیهی در هتل ها یا سالنها یی که بوسیله آژانس مسافرتی در نظر گرفته شده است انجام میگیرد در این جلسه کلیه نکات ضروری در ارتباط با برنامه مسافرتی شامل بایدها و نبایدها و کلیه اطلاعات ضروری دیگر قبل از انجام سفر به اطلاع مسافران رسانده می شود ضمنا چند مورد بروشور اطلاع رسانی نیز در این جلسه می تواند در اختیار مسافران قرار گیرد .در فرودگاه جمع کردن افراد و ارا ئه کارت صندلی هواپیما به آنها و سپس به محض ورود به کشور مقصد و راهنمایی تور با همکاری راهنمای محلی به عهده راهنمایان تور است .

3 ) در تورهای ورودی معمولا خدمات راهنمایات تور ، آژانس میزبان در ایران از هنگام ورود گروه به کشور در فرودگاه بین المللی مهر آباد انجام می شود . بسیاری از تورهای ورودی را یک راهنمای خارجی از آژانسهای مرتبط همراهی می نماید که در طول انجام سفر تقسیم کار راهنمایان کشور مبدآ و مقصد با هماهنگی و همکاری یکدیگر انجام می شود .

راهنمای تور با اطلاع از زمان ورود گروه ترجیحآ با یک نفر همراه ساعتی قبل با تابلویی قابل دید که نام تور در آن ذکر شده در محل خروج اعضای تور بعد از مراحل اداری و تشریفاتی فرودگاه قرار گرفته و درخواست می نماید که در یک مکان خلوت تر دور یکدیگر جمع شوند . ا بتدا لازم است به اعضای تور در ارتباط با حفظ متعلقاتشان هشدار داده شود بعد ار حضور همه افراد چمدا نها به ترتیب شمارش می شود . برای اینکه راهنما چندین بار در ارتباط با جا بجا یی چمدا نها در فرودگاهها یا هتلها رو به رو خواهد بود طی مراحل فوق الزامی است :     

1-         روی چمدان ها برچسب مناسبی برای شناسایی گروه قرار داده شده ، برچسب باید حاوی آرم یا نشان آژانس -  نام گروه و نام صاحب چمدان باشد .

2-         راهنما باید دقیقا تعداد چمدان های موجود در گروه را بداند .

3-         در هنگام ورود به هتل ضمن نظارت بر تحویل چمدان ها شماره اتاق هر نفر روی آنها قید شود .

4-         قبل از استفاده از هر وسیله نقلیه راهنما شخصا اقدام به شمارش چمدان ها نماید .

5-         باید به اعضای گروه  یاد آوری نماید که در طول سفر بدون اطلاع قبلی اقدام به کم نمودن تعداد چمدان ها ننماید .

6-         هر گونه صدمه و خسارت به چمدان ها در طول سفر باید به دفتر مرکزی گزارش شود همچنین مستلزم یک گزارش مکتوب برای شرکت بیمه است .

بعد از جا به جایی وسایل و ترک فرودگاه در هنگام حرکت تا هتل در اتوبوس راهنمای تور ضمن خوش آمد گویی به توجیه تور می پردازد و اطلاعاتی کلی و بسیار خلاصه شامل معرفی خود – تشریح وضعیت تور – اهداف تور – سرعت تور – نقش و وظیفه کلیه افراد مسئول تور اعم از مدیر تور – راهنمایی محلی – رانندگان و کمک راهنما – قوانین تور – امنیت محیطی – آداب موجود در کشور – غذا و نوشیدنی – استعمال دخانیت – هتل ها و انتظاراتی که از آنها می رود – برنامه صرف غذا – امکانات حمل و نقل – تعویض ارز – گردش های اختیاری – انعام و سوغاتی – دمای هوا و شرایط آب و هوایی و شمه ای از مسیری که قرار است حرکت صورت گیرد را به اطلاع جهانگرد یا مسافر می رساند .

گاهی اوقات راهنمایان تور در وقت های مناسبی  برای توجیه این موارد تهیه انجام ملاقاتی را در هتل می گذارند که در لابی هتل یا محل مناسب افراد جمع شده و اطلاعاتی را به همراه موارد ذکر شده در اختیار مسافران قرار می دهند .

برای رفتن به هتل

-           قبل از ورود هماهنگی های لازم با مسئولین انجام شود .

2-         لیست اتاق ها و تقاضا های ویژه آماده شود .

3-         با اطلاع از امکانات موجود در هر هتل همراه با ارائه کلید به مسافران توضیحاتی در ارتباط با امکانات هتل ، زمان و محل صرف غذا ، چگونگی بیدار باش و غیره به آنها داده شود .

4-         در صورت مواجه شدن با هر مشکلی در مورد اتاقها موارد با مدیر هتل هماهنگ شود .

خبر نامه تور

اگر چه در کشور ما متاسفانه استفاده از خبر نامه تور رایج نیست اما استفاده از این خبر نامه در لابی هتل ها برای اطلاع رسانی بسیار لازم است . معمولا این خبرنامه حاوی اطلاعات زیر است :

نام و شماره تور – زمان و محل صرف غذای تور – زمان بیدار باش – زمان و محل جمع آوری چمدان ها – زمان خروج – یاد داشت ها و پیشنهادات مربوط به فعالیت روزانه ونام راهنمای تور

برنامه ریزی برای انجام بازدید

1-         ازقبل مراحل بازدید و ساعت های آن بررسی و کنترل شود .

2-         بازدید ها باید طبق برنامه انجام شود و ساعت شروع و خاتمه هر بازدید به اطلاع مسافران رسیده باشد .

3-         در هر بازدید با در نظر داشتن زمان و فرصت راهنمای تور باید به ارائه کلیه اطلاعات لازم و ضروری در مورد محل مورد بازدید به صورت خلاصه اقدام نماید و از اشاره به مطالب حاشیه ای و غیر لازم بپرهیزد .

4-         در صورت بسته بودن یا عدم امکان بازدید یک محل ضمن اعلام دلایل به مسافران به صورتی مطلوب از سایر برنامه های جایگزین استفاده کند .

5-         بلیط های ورودی در صورت عدم نیاز به عنوان یادگاری در انتهای هر بازدید به مسافران داده شود .

6-         وقت کافی برای عکس گرفتن به آنها داده شود .

7-         در وقت های آزاد راهنما می تواند برنامه های اختیاری البته با پرداخت هزینه اضافی برای مسافران پیش بینی نماید شامل شرکت در مراسم موسیقی – سنتی و محلی – ورزش باستانی – نمایشگاه ها و سایر موارد

1

صرف غذا

-           در مورد صرف صبحانه ، معمولا در اکثر کشور ها به دلیل استفاده از بوفه در هتل ها ، مسافران و جهانگردان آزادی کامل و کافی برای انتخاب نوع صبحانه دلخواه خود دارند .

2-         در موردغذای اصلی باید سعی شود حتی الامکان از غذاهای سنتی و عذاهای بین المللی با در نظر گرفتن اصل تنوع استفاده شود .

3-         برای همه مسافران یک نوع غذا سفارش داده شود یا چند نوع غذا برای همه

4-         معمولا پرداخت هزینه نوشیدنی به عهده مسافران است ، انتخاب نوع آن نیز به عهده مسافر است .

5-         در صورت سرو غذا در کافه های بین راهنما باید با خود وسایل لازم از قبیل سفره – دستمال سفره – وسایل غذاخوری یکبار مصرف و غذای سبک ، پیک نیک  را همراه داشته باشد .

خرید

- حتما وقت مناسب برای خرید به مسافران داده شود خصوصا برای صنایع دستی و سوغاتی .

2- اطلاعات کافی برای خرید به آنها داده شود مانند اصول چانه زدن – مکان مناسب قیمتها و مقررات گمرکی .

3- زمان بازو بسته بودن فروشگاه های محلی حتما اطلاع داده شود .

4- در ارتباط با مراقبت از اموال شخصی از جمله مهمترین آن کیف پول – در ضمن خرید باید توضیحات لازم توسط راهنما ارائه شود .

سفر های دسته جمعی تور

وهنوردی – تور کشاورزی – باستان شناسی – تیر اندازی با کمان – معماری – تعطیلات ماجراجویانه و هیجان آور – تور تعطیلات مزرعه – تور شکار انواع حیوانات – تور مطالعات مذهبی – تور همراه با کاروان ماشین – تور مسابقات اتومبیل رانی – تور نظامی گری – تور خرید – تور سینما – تور گل آرایی – تور عکاسی از طبیعت – قایق سواری – تور بازدید از قلعه – کالسکه سواری – تور خیاطی و مد – تور رژیم مواد غذایی – تور هنری – تور با دوچرخه – بالن سواری – ستاره شناسی – تور لاغری – تور خودرو – تور دریا در مانی  - تور حیات وحش – تور ازدواج – تور پایان هفته

مدارک لازم برای تا سیس دفتر جهانگردی

1-         مجوز بند الف : که توسط سازمان هواپیمایی کشور داده می شود .

2-         مجوز بند ب : که از طریق سازمان میراث فرهنگی و گردشگری صادر می شود

3-         مجوز بندپ:که توسط سازمان حج وزیارت داده می شود

برای اخذ هر کدام از این مجوزها متقاضی باید شرایطی را احراز نماید ، بعد از آماده نمودن مدارک در خواستی متقاضی باید مراحل دیگر نظیر  1- بررسی اداره اماکن 2- بررسی صلاحیت فردی از طریق سازمان های مرتبط 3- مصاحبه شفاهی را بگذرانند .

طبق قوانین بین المللی وظایف یک دفتر مسافرتی و جهانگردی به شرح زیر می باشد و مالک موسسه اعم از حقوقی یا حقیقی حق دارد تمام یا بخشی از آن را برحسب توانایی انجام دهد .

1-         فروش و صدور بلیط – بارنامه کشتی – قطار – هواپیما – اتوبوس و سایر وسایل نقلیه در ازای اخذ کارمزد

2-         رزرو جا و وسایل نقلیه مورد نظر

3-         انجام تشریفات گمرکی برای ترخیص کالاهای تجاری و مسافرتی

4-         چارتر هواپیما و سایر وسایل نقلیه برای خود و دیگران

            شرکت های خدمات مسافرتی دارای مجوز بند الف :

فعالیت این آژانس ها ، تنظیم و فروش بلیط مسافرتی هوایی با موافقت موسسه های حمل و نقل هوایی مرتبط و صدور برنامه هوایی با رعایت قوانین سازمان هواپیمایی کشوری است .

شرکت های خدمات مسافرتی دارای مجوز بند ب :

این نوع آژانس ها بر فعالیت جهانگردی یعنی برگزاری تورهای ورودی – داخلی و خارجی و تنظیم برنامه های بازدید و بطور کلی ارائه خدمات به انواع تورها با رعایت قوانین و مقررات سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تاکید دارند .

شرکت های خدمات مسافرتی دارای مجوز بند پ:

فعالیت این نوع آ‍‍ژانسها برگزاری کاروانهای زیارتی است که توسط سازمان حج وزیارت داده می شود

انواع سفر

-           سفرهای زیارتی : قصد مسافران در اینگونه سفرها زیارت اماکن مقدس دینی ومذهبی  شامل مرقد پیامبران - امامان – مساجد – حسینیه ها تکایا و سایر مکانهای مقدس اقلیت های مذهبی است .

بالاترین تعداد مسافران در کشور ما زائران تشکیل می دهند . از کشور های دیگر معمولا شیعیان جهان خصوصا پاکستان حوزه خلیج فارس و خاور میانه ، هند ، افغانستان و بخشی از آفریقا عمدتا مسافران و زائران خارجی کشور ما را تشکیل می دهند .

2-         سفرهای تفریحی : استفاده کنندگان از این تورها معمولا به خاطر عوامل متعددی از جمله استفاده از آب و هوای گرم یا خنک – فرار از فشارهای کاری و زندگی شهری نیاز به تغییر محیط ، استفاده از مناظر طبیعی – ملاقات با مردم و انگیزه های دیگر از تورهای تفریحی  استفاده می کنند . هدف از این نوع گردشگران معمولا استراحت ، فعالیت های فیزیکی -  تفریح و ورزش – شرکت در جشنواره ها و همایش ها – استفاده از سواحل دریا – بازدید از مناطق کوهستانی – جنگلی و سر سبز می باشد . بیشترین تعداد گردشگران داخلی بعد از مسافران زیارتی جزء این دسته می باشند . اندک توریست های خارجی که  با این هدف به کشور ما سفر می کنند بیشتر شامل گردشگران کشورهای عربی حوزه خلیج فارس می باشند .

3-         سفرهای فرهنگی و تاریخی : این نوع سفرها بیشتر شامل گردشگرانی می باشد که علاقمند هستند به دلایل مختلف اطلاعات و دانش خود را در مورد سرزمین ها – نحوه زندگی – آداب و رسوم ملتها افزایش دهند . اینگونه افراد به باستان شناسی تاریخ تمدن های قدیم – ساختمان ها و آثار باقیمانده از دوران کهن – اماکن مذهبی – میادین تاریخی – دژها – قلعه ها – موزه های اشیای عتیقه – هنر های معاصر – نقاشی – سنگ تراشی – منبت کاری – صنایع دستی و ... علاقه مند هستند .  معمولا اکثریت گردشگران خارجی که از کشورهای اروپایی ، ژاپن و آمریکا به ایران می آیند جزء این دسته هستند در موررد گردشگران داخلی معمولا گروههای فرهیخته جامعه متقاضیان این گروهها هستند .

4-         سفرهای چمدانی ( تورهای خرید ) :  به کشورهای ما بعد از فروپاشی جماهیر شوروی شکل گرفت . به کشورهای تازه استقلال یافته شوروی سابق برای خرید کالاها به کشورهای همجوار خود از جمله ایران هجوم آوردند . متاسفانه بر اثر برخی بی تدبیری ها و نداشتن برنامه ریزی درست بخش عمده از این توریست ها در سالهای اخیر به سمت بازارهای کشورهای دیگر نظیر ترکیه – دبی –  قبرس سوق داده اند البته تعداد گردشگران داخلی که برای خرید به مناطق آزاد داخل کشور نظیر کیش – قشم و  چابهار و یا شهرهای مرزی شمالی نظیر آستارا یا کشورهای همجوار نظیر ترکیه و دبی در حد خود قابل توجه است .

5-         سفرهای طبیعت گرا یا اکو توریسم : در سالهای اخیر این نوع سفرها مورد توجه قرار گرفته است و برگزار کننده های تورهای طبیعت گرا برنامه ریزی لازم را برای بازدید جاذبه های مختلف مانند کوهنوردی ، غارگردی ، شکار و صید انجام داده اند . تعداد اندکی از گردشگران خارجی علاقه مند به بازدید از طبیعت ایران معمولا علاقمند به استفاده از تورهای بیابان گردی ( کویر گردی ) – مردم شناسی – شکار و صید بوده اند . گردشگران داخلی این نوع سفرها که تقریبا شامل همه اقشار و سنین می شود بیشتر برای استفاده از آب وهوا با هدف پزشکی و درمانی و استفاده از آب های گرم معدنی و مراقبت های بهداشتی مسافرت می کنند کشور ما در این زمینه علیرغم دارا بودن منابع بسیار غنی در زمینه اکوتوریسم به دلیل فقدان تسهیلات مناسب اقامتی و پذیرایی – تسهیلات درمانی – حمل و نقل و همچنین کمبود شدید بازار یابی و تبلیغات مناسب و فقدان سیستم نظارتی و مدیریتی کارآمد متاسفانه از پذیرش جهانگردان در این زمینه محروم مانده است .

بر اساس مقررات بین المللی در هر کشوری 7 نوع پاسپورت است

1-         اولین نوع پاسپورت ، پاسپورتی است که هر کشور برای اتباع مقیم آن کشور که اقامت دائمی دارند صادر می کنند گذرنامه ای که در هر کشور برای اتباع خارجی مقیم آن کشور صادر می شود . افرادی که اقامت می گیرند 2 جور پاسپورت دارند :

الف) پاسپورتی که کشور محل اقامتشان صادر می کند .  ب)  پاسپورتی که محل که مقیم شدند صادر می کند .

این گذر نامه ار لحاظ ورود و خروج فرقی با گذر نامه های دیگر ندارد . اگر مدت اقامتشان کمتر از چهارماه است معافی می دهند و برای اینکه برگردد به ایران باید سفارت آن کشور برود و برگشت خود را اطلاع دهد .

2-         گذر نامه ای که افراد عادی دارند . شهروندان هر کشور دارند . افرادی که تبعیت آن کشور را دارند و محرومیت از حقوق قانونی ندارند ( بعضی افراد ممنوع الخروج هستند ) آن گذر نامه را دریافت می کنند .

3-         که اغلب کشورهای دنیا به خصوص کشورهای اروپایی وآمریکایی رایج است ، نوعی کارت شناسایی است به نام minors passport   برای بچه هایی صادر می شود که بدون همراه هستند که به صورت قانونی به نقطه ای مسافرت می کنند که سرپرستشان در آنجا است ( سن بالای 2 – زیر 12 سال ) و یک بار خروج آنها اعتبار دارد و باید بین ایر لاین مبدا و فرودگاه مقصد هماهنگی انجام شود . از 12تا 18 سالگی نوع دیگری از گذر نامه صادر می شود به اسم گذر نامه مشمول ، گذر نامه عادی می دهند که بتواند تنهایی مسافرت کند .

4-         گذر نامه سیاسی : که مخصوص مامورین سیاسی کشور ها و افرادی است که در ماموریت های دیپلماتیک یا هیئت های عالیرتبه حضور دارند .

5-         گذر نامه مخصوص صلیب سرخ : که توسط صلیب سرخ بین المللی و با همکاری صلیب سرخ در هر نقطه ای از دنیا برای افراد بی خانمان صادر می شود .

6-         گذر نامه خدمت : که مخصوص افراد ، هیئت ها و گروههایی است که به منظور انجام ماموریت دولتی از کشور خارج می شوند .

7-         گذر نامه دریایی : مخصوص دریانوردان که به آن  Sea man book  می گویند و یا گذر نامه مخصوص کادر پرواز که در هنگام ورود به هر نقطه ای دارای اعتبار است .

شرایط خاص گذر نامه :

اگر مهلتش تمام شود تمدید یا صادر می شود – دارای اعتبار باشد – جعلی نباشد .

به طور عام چهار نوع ویزا داریم :

1-         ویزای ترانزیت فرودگاهی Airport transit visa   

این ویزا برای ملیت هایی صادر می شود که بر اساس قانون یک کشور در هنگام توقف پرواز به منظور ترانزیت فرودگاهی به شرط عدم خروج از فرودگاه در اختیار مسافر قرار می گیرد به طور متداول در مسیرهایی که ترانزیت فرودگاهی نیاز به ویزا دارد شرکت هواپیمایی که بخش اول مسافرت را در جا به جایی مسافر پذیرفته است ویزای مزبور را در خواست می کند البته در شرایط خاصی ممکن است فرد خود نسبت به دریافت آن اقدام نماید ( البته مسافر از فرودگاه نمی تواند خارج شود .)

2- ویزای ترانزیت   Transit visa

مسئولیت ان ویزا با تایید هواپیمایی برعهده مسافر است و اعتبار آن حداقل 24 ساعت و حداکثر 72 ساعت است شروع اعتبار آن از زمان مسافرت است و مسافر می تواند از فرودگاه خارج شود .

3- ویزای مسافرتی  Short Period  national visa

تجاری – توریستی – درمانی که دوره مسافرت آن سه ماه می باشد و اعتبار آن زمانی است که آن کشور معلوم می کند و مدت اقامت مجاز تنها دوره ای است که ویزا اعتبار دارد .

4-         ویزای مدت دار Long  Period  visa 

به منظور مسافرت بیشتر از سه ماه از جمله ویزای دانشجویی – ویزای اقوام درجه 1  و مسافرتی که دوره درمان آنها بیشتر از سه ماه طول بکشد صادر می شود . هرگاه فردی قصد اقامت بیشتر از دوره سه ماهه داشته باشد باید در خواست این ویزا را نماید ، صدور یا عدم صدور ویزا برای مدت مزبور به عهده نهاد صادر کننده است .

• داشتن و یا نداشتن همراه باید در ویزا قید شود در غیر این صورت همراه گذرنامه اجازه مسافرت و ورود به آن کشور را ندارد .

ویزا ازحیث ورود وخروج به سه بخش تقسیم می شود

1-ویزای Single  :که مجوز یکبار ورودوخروج به کشورصادرکننده ویزا است.

2-ویزایDouble  :که براساس آن مسافر حق دارد دردوره اقامت خوددرکشورصادرکننده ویزا دوبار ورودوخروج نماید

3-ویزایMultiple  :که براساس آن مسافر اجازه ورودوخروج به دفعات را در طول اعتبار ویزا داراست.

انواع ویزا

ه طور عام ویزا برای فرد مجوز اشتغال نیست و فرد باید برای اشتغال موافقت دیگری را کسب کند که به این نوع ویزا ، ویزای بدون مجوز کار می گویند .

اما اگر فرد مجوز کار برای دوره اعتبار ویزا داشته باشد علاوه بر ویزا برگ مجوز کار نیز برای فرد مزبور صادر می شود که به آن ویزای با مجور کار می گویند همچنین در بعضی از کشورهای دنیا مجوز اقامت فرد در آن کشور از طریق ویزا به فرد ابلاغ می شود ( در ویزای آن ثبت می شود که ویزای اقامت هم می باشد . )

در شرایطی که در ویزا مجوز اقامت ثبت شده باشد کارت شناسایی مقیم برای کشورهای شینگن – گرین کارت و سرشیال سکوریتی social security برای آمریکای شمالی و مجوزهای مخصوص سایر نقاط دنیا ضروری است و علاوه بر ثبت اقامت در پاسپورت نیاز به اخذ مجوز جداگانه دارد .

چگونه برای سفر آماده شویم؟

            گذرنامه : همه می دانند که باید وقتی به کشور دیگری می روند ، گذر نامه داشته باشند . اما بسیاری از افراد تا آخرین دقایق برای درخواست گذرنامه جدید یا تجدید گذرنامه قدیمی شان صبر می کنند . در بریتانیا صدور تمبر با تاریخ جدید در گذر نامه می تواند تا یکماه طول بکشد ، قبل از آنکه سفر کنید شماره گذر نامه – تاریخ صدور و محل آن را بنویسید و این اطلاعات را مثلا در دفتر یادداشت خود نگه دارید .

•           روادید : گاهی اجازه مخصوصی برای ورود به کشوری لازم است و شما با ید روادید دریافت کنید . معمولا اگر به روادیدنیازداشته باشید آژانس مسافرتی به شما خواهد گفت . با وجود این اگر هرگونه تردیدی دارید باید سفارت کشوری که قصد رفتن به آنجا رادارید تماس گرفته واز آن بپرسید . برای بسیاری از کشورهای آسیایی ممکن است مجبور شوید چندین بار به سفارتخانه مراجعه کنید و گرفتن روادیدیک هفته به درازا بیانجامد و ممکن است روادید برای کشورهای آفریقایی چندین هفته به طول انجامد . گاهی سفارتخانه تقاضای شمارا به کشور خودتان باز پس می فرستد و این کار البته زمان زیادی می گیرد بنابراین زمان زیادی منظور کنید .

معمولا از شما خواسته می شود تعدادی عکس از خودتان برای گذر نامه بدهید . اگر شما اهل سفر هستید خوب است تعداد زیادی عکس با خودتان داشته باشید .

نیازهای دیگری هم ممکن است وجود داشته باشد و ممکن است مجبور شوید گواهی نامه های تزریق واکسن را نشان دهید ممکن است مجبور شوید ثابت کنید برای تعطیلات ، ونه در جستجوی کار به سفر می روید .

هرگز بیش از مدتی که روادیدمجاز کرده نمانید . ممکن است مجبور شوید پول زیادی برای جریمه بپردازید و یا به زندان بیفتید .